Một cơn tai
biến mạch máu não xảy ra khi việc cung cấp
máu cho 1 phần của bộ não bị gián đoạn hoặc suy giảm
nghiêm trọng. Tai biến mạch máu
não có 2 dạng là nhồi máu não và chảy máu não. Để phòng tránh được tai biến mạch máu não trước hết, ta phải có hiểu biết
về nguyên nhân gây tai biến mạch máu não là do
đâu.
Khi việc cung cấp máu cho 1 phần não bộ bị
gián đoạn hoặc bị suy giảm nghiêm trọng sẽ dẫn đến việc làm mất oxy và dinh dưỡng của mô não, gây ra tai biến mạch máu não,
chỉ trong vòng vài phút, các
tế bào não đã bắt đầu
chết.
Nguyên nhân gây tai biến mạch máu não
Nguyên nhân gây tai biến mạch máu não phổ biến nhất là bị nhồi máu não – đó là do thiếu máu
cục bộ, kết quả của sự tắc
nghẽn động mạch. Nguyên nhân khác gây tai biến mạch máu não là bị xuất
huyết não – chảy máu não, đó là do rò rỉ hoặc bị vỡ mạch máu não.
Gần 90%
các cơn tai biến mạch máu não là do thiếu máu cục bộ. Hiện tượng này xảy ra khi động mạch não bị thu hẹp
hoặc bị chặn, làm cho lưu lượng
máu bị giảm (dẫn đến thiếu máu cục bộ).
Tai biến mạch máu não thiếu máu
cục bộ hay đột quỵ thiếu máu cục bộ phổ biến nhất là:
- Huyết khối đột quỵ: Là loại đột
quỵ xảy ra khi 1 cục máu
đông (huyết khối) hình thành ở 1 trong các động mạch cung cấp máu cho não.
Cục máu đông thường được hình
thành trong khu vực bị hư hại do xơ vữa động mạch - các động mạch bị tắc do mỡ (mảng). Đây là quá trình
có thể xảy ra ở 1 trong 2 động mạch
cảnh - là động mạch cổ mang máu đến não, hoặc trong các
động mạch khác của cổ hoặc não.
- Tắc mạch đột quỵ: Là cơn đột quỵ
do tắc mạch máu não, hiện tượng này xảy ra khi 1 cục máu đông hoặc các hình thức mảnh vỡ khác
trong 1 mạch máu
não khiến các động
mạch não hẹp. Cục máu đông này được gọi
là embolus. Embolus hình thành do va đập bất thường 2 ngăn trên của tim (rung nhĩ). Khi nhịp tim
bất thường có thể dẫn đến hiện tượng đông máu trong tim và hình thành các cục máu đông, theo động mạch chính rồi đi đến những nơi khác trong cơ thể.
- Xuất huyết đột quỵ: Hiện tượng xuất huyết hay gọi là chảy máu.
Và xuất huyết đột quỵ xảy
ra khi 1 mạch máu
trong não bị rò rỉ
hoặc bị vỡ. Xuất
huyết não có thể là kết quả của 1 số các điều kiện ảnh hưởng đến mạch máu, bao
gồm cả hiện tượng cao huyết
áp không kiểm soát được (sự tăng huyết áp) hay điểm yếu trong thành mạch máu (chứng phình
động mạch). Một số nguyên
nhân ít gặp hơn gây ra bệnh xuất huyết đột quỵ là vỡ dị dạng động tĩnh mạch (AVM) – rồi bất
thường của mạch máu mỏng, lúc mới sinh. Có 2 loại đột quỵ xuất huyết:
+ Xuất huyết trong não: Trong loại tai biến đột quỵ này, 1 mạch máu
trong não bị vỡ và tràn vào các mô xung quanh não, vào các tế bào
gây hại. Như vậy các tế bào
não vùng bị rò rỉ bị tước mất máu đồng thời cũng bị
hư hỏng. Bệnh huyết áp
cao là nguyên nhân phổ biến nhất của loại đột quỵ xuất huyết. Khi bị cao huyết áp, theo thời gian, có thể làm cho các động
mạch nhỏ bên trong bộ não trở nên giòn, dễ bị nứt và dễ vỡ.
+ Xuất huyết dưới màng nhện: Loại tai biến mạch máu não này, hiện tượng chảy máu
bắt đầu trong 1 động mạch
trên hoặc gần bề mặt của não, sau đó tràn vào không gian giữa các bề mặt của não
và hộp sọ. Hiện tượng chảy máu này thường được báo hiệu bởi đột ngột
đau đầu dữ
dội. Loại đột quỵ này thường là
do vỡ phình mạch và đây là loại đột quỵ có thể phát triển theo độ tuổi hoặc có mặt từ
khi sinh ra. Sau khi bị xuất huyết, các mạch máu trong não có thể bị mở rộng và
thu hẹp thất thường (hiện tượng co thắt mạch), và gây thiệt hại cho các tế bào não bằng cách tiếp tục hạn chế lưu
lượng máu đến các bộ phận trong bộ não.
Lưu ý: Cơn thiếu máu
cục bộ thoáng qua (TIA)
Đôi khi, cơn thiếu máu cục bộ thoáng qua (TIA) được
gọi là ministroke, đó tập các
triệu chứng tương tự như các triệu chứng biểu hiện trong 1 cơn đột quỵ. Nguyên nhân của cơn thiếu máu
cục bộ thoáng qua là sự giảm tạm thời cung cấp máu cho 1 phần bộ não. Thường, TIA xảy ra ít hơn 5 phút.
TIA xảy ra giống như 1 cơn đột quỵ thiếu máu cục bộ, đó là khi 1 cục máu
đông hay dòng chảy các mảnh chặn cấp máu cho 1 phần của bộ não. Nhưng TIA vì chỉ tắc nghẽn tạm thời nên việc thiếu nguồn cung cấp máu
không kéo dài và không gây thiệt hại nặng nề như cơn đột quỵ - tai biến mạch
máu não.
Nếu đã có hiện tượng TIA, thì
rất dễ có nguy cơ dẫn đến 1 cơn đột quỵ - tai biến mạch máu não toàn diện và
gây tổn thương lâu dài sau này. Chính vì vậy, khi có các triệu chứng của TIA,
người bệnh cũng nên có sự chăm sóc khẩn cấp và có biện pháp phòng tránh đột quỵ - tai biến mạch máu não.
About Cham Tran
0 nhận xét :
Đăng nhận xét